Ο Βασίλης Φίλιας γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Οκτωβρίου 1927. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1946-1953). Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω.
Σπουδές Θεωρητικών Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου (1953-1956) και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Μονάχου και Αμβούργου (1956-1961).
Μετεκπαίδευση στα Οικονομικά της Ανάπτυξης στο London School of Economics (1963-1964). Διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου (1961) με θέμα «Η σχέση των κοινωνικά σημαντικών παραγόντων στην κοινωνιολογία του Μαξ Βέμπερ».
Συμμετέχει στην Εθνική Αντίσταση, επικεφαλής του Μαθητικού της οργάνωσης «Ιερά Ταξιαρχία» (1942-1944). Τραυματίστηκε τον Οκτώβριο του 1944. Υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός στις Δυνάμεις Καταδρομών (1949-1953).
Πρόεδρος του Ομίλου Παπαναστασίου (1964-1967) με αντιπρόεδρο τον Σάκη Καράγιωργα. Μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Νέα Οικονομία» (1964-1967). Γενικός Γραμματέας της Εταιρείας Προγραμματισμού (1964-1967).
Συνιδρυτικό στέλεχος της αντιδικτατορικής οργάνωσης «Δημοκρατική Άμυνα» (1967). Επικεφαλής του παράνομου δικτύου (1967-1968). Συνελήφθη τον Ιούνιο του 1968 και καταδικάστηκε σε 18,5 χρόνια φυλακή, από τα οποία εξέτισε τα 5,5. Αφέθηκε ελεύθερος με την αμνηστία του 1973.
Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (1975-1981). Υφηγητής Κοινωνιολογίας στην Πάντειο Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών (ΠΑΣΠΕ) (1975).
Καθηγητής Κοινωνιολογίας στην ΠΑΣΠΕ (1977). Πρύτανης της ΠΑΣΠΕ (1981-1982). Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας της ΠΑΣΠΕ (1985-1989). Πρόεδρος της Επιτροπής για την Ίδρυση του Αττικού Πανεπιστημίου.
Συνιδρυτής του περιοδικού «Οικονομία και Κοινωνία» (1978-1981). Αρθρογράφος των εφημερίδων «Ελευθεροτυπία» (1975-1986), «Πρώτη» (1986-1988) και «Έθνος» (1988-1991).
Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας (1984-1989).
Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής της Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (1982-1990).
Μέλος του Συμβουλίου των Διευθυντών του Συντονιστικού Κέντρου της Βιέννης για τις Κοινωνικές Επιστήμες (1982-1991).
Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ολυμπιακής Αεροπορίας (1989-1992).
Υπεύθυνος της ελληνικής έκδοσης του διεθνούς περιοδικού «Ο Σοσιαλισμός του Μέλλοντος».
ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ
- «Η σχέση των κοινωνικά σημαντικών παραγόντων στην κοινωνιολογία του Μαξ Βέμπερ».
- «Το συνταγματικό δικαίωμα της ελευθεροτυπίας και η κατά το άρθρο 367 ΠΚ πρόσθετος προστασία».
- «Το πρόβλημα του σχηματισμού παραγωγικού κεφαλαίου στις υπανάπτυκτες οικονομίες».
- «Κοινωνία και εξουσία στην Ελλάδα – Η νόθα αστικοποίηση».
- «Όψεις της διατήρησης και της μεταβολής του κοινωνικού συστήματος» (2 τόμοι).
- «Κοινωνικά συστήματα» (2 τόμοι).
- «Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις».
- «Κοινωνικά συστήματα στον 20ό αιώνα».
- «Κοινωνιολογία της οικονομίας».
- «Κοινωνιολογία της υπανάπτυξης».
- «Αναφορές στην κοινωνική πραγματικότητα του τέλους του 20ού αιώνα».
- «Τα αξέχαστα και τα λησμονημένα».
- «Κοινωνιολογία του πολιτισμού» (3 τόμοι).
- «Συμβολή στον επαναπροσδιορισμό της ψυχολογίας ως επιστήμης του ανθρώπου».
- (Σε συνεργασία με τον Πρηνιανάκη)«Τα ημαρτημένα του Λεξικού Μπαμπινιώτη».
- «Επτακόσια άρθρα και επικεφαλίδες στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο».