Οικονομικές Θεωρίες Αρχές Διοίκησης & Αρχαία Ελληνική Σκέψη

ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ

Έγραψα το βιβλίο αυτό επειδή έχω την εντύπωση πως στη χώρα μας υστερούμε πολύ σε γνώσεις για ορισμένα βασικά θέματα που αφορούν την οικονομική λειτουργία και συμπεριφορά {(αν και πολλοί ίσως νομίζουν πως έχουν πολύ περισσότερες γνώσεις για τα θέματα αυτά, από όσες πράγματι έχουν). Θέλησα λοιπόν να μεταφέρω στον αναγνώστη εκείνες τις θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις που έκρινα ότι είναι χρήσιμες και απαραίτητες σε όσους ασχολούνται ή απλώς ενδιαφέρονται για τα οικονομικά, την οικονομική πολιτική, τις επιχειρήσεις και τη λειτουργία των αγορών, το χρηματιστήριο και τη διοίκηση στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, αλλά και για τα θεμελιώδη ζητήματα στην οικονομική σκέψη. Δηλαδή το έργο αυτό απευθύνεται σε όσους έχουν την περιέργεια και την όρεξη να μάθουν κάτι παραπάνω γι’ αυτά τα θέματα (στελέχη επιχειρήσεων, εμπόρους, επιχειρηματίες, επαγγελματίες, βιοτέχνες, τραπεζίτες, χρηματιστές, ανθρώπους που ασχολούνται με τις επενδύσεις και τις αγορές, οικονομολόγους, φοιτητές κ.ά.).
Επειδή πολλές από τις ιδέες, τις θεωρίες και τις αναλύσεις δεν είναι απλές και εύκολα κατανοητές γι’ αυτούς που δεν έχουν παιδεία και εμπειρία στα θέματα αυτά, προσπάθησα να παρουσιάσω την ύλη αυτή με εκλαϊκευμένο και απλουστευμένο τρόπο. Προσπάθησα να μη δώσω στον αναγνώστη μόνο «προκατασκευασμένες» γνώσεις, αλλά να εμπλουτίσω όσα έχουν αναπτύξει και προσφέρει οι προηγούμενοι, με τις γνώσεις (και τις εμπειρίες) που απέκτησα όταν εργαζόμουν στη Citibank στην Αμερική και στην Ελλάδα, από τη συνεργασία μου με μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Ericsson, η Pepsico, η Merrill Lynch και, πιο πρόσφατα, η Netmed, από την παρουσία μου στον δημόσιο τομέα στο Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και γενικότερα με αυτά τα οποία παρατηρώ, διαβάζω και διδάσκομαι κάθε μέρα.
Προσπάθησα επίσης, όσο μου ήταν δυνατό, (1) να θίξω όλες τις πλευρές κάθε θέματος («όχι μόνο τις δύο, αλλά και παραπάνω όψεις κάθε νομίσματος», όπως έλεγε χαριτολογώντας κάποιος φίλος, (2) να δείξω όχι μόνο το τι ισχύει, αλλά και το γιατί τα πράγματα είναι έτσι και όχι αλλιώς. Δηλαδή προσπάθησα να αναζητήσω τα αίτια κάθε θεωρίας, κάθε τάσης και κάθε αποτελέσματος, αλλά και τα αίτια των αιτίων, και (3) να καταστήσω κάθε ενότητα όσο το δυνατόν πιο πλήρη και χωρίς πολλές κουραστικές παραπομπές. Γι’ αυτό σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να διαβάσετε σχεδόν την ίδια παράγραφο σε δύο διαφορετικά κεφάλαια.

Έτσι όπως έχει διαιρεθεί η γη, ο ένας έχει μία πατρίδα και ο άλλος άλλη. Όμως ο κόσμος μας αυτός περικλείεται σε μία περίμετρο (αποτελεί έναν ενιαίο χώρο), κι έτσι μια πατρίδα έχουμε όλοι, ολόκληρη τη γη, κι ο κόσμος είναι το κοινό μας σπίτι.
(«καθ’ εκάστην μεν γαρ αποτομήν της γης, άλλων άλλη πατρίς εστιν, κατά δε την όλην περιοχήν τούδε του κόσμου μία πάντων πατρίς εστιν η πάσα γη και εις ο κόσμος οίκος») [Επίκτητος, στον Διογένη Οινοανδέα, απ. 30]

Έτσι από τα πολλά τείνει να δημιουργηθεί το ένα και όταν γίνει το ένα, από αυτό αναφύονται πάλι πολλά, έρχονται στη ζωή, χωρίς η ζωή αυτή να είναι σταθερή. Αυτή η συνεχής εναλλαγή ποτέ δεν σταματάει και, έτσι, αυτό που παραμένει σταθερό στον κύκλο της ύπαρξης είναι η ίδια η εναλλαγή (η κυκλικότητα).
(«ούτως ήι μεν εν εκ πλεόνων μεμάθηκε φύεσθαι
ηδέ πάλιν διαφύντος ενός πλέον’ εκτελέθουσι,
τήι μεν γίγνονταί τι και ού σφισιν έμπεδος αιών.
ήι δε διαλλάσσοντα διαμπερές ουδαμά λήγει,
ταύτηι δ’ αιέν έασιν ακίνητοι κατά κύκλον») [Εμπεδοκλή: 31Β17.9-13 = Β26.8-12 DK]

Το πιο σπουδαίο από όλα είναι το να αποζητάς τη σοφία, γιατί αυτή προσφέρει την αυτάρκη ευτυχία. Κάθε άλλη ευχαρίστηση χρειάζεται και άλλους ανθρώπους για να ολοκληρωθεί! [«ει τινές βούλοιντο δι’ αυτών χαίρειν, ουκ αν επιζητοίεν ει μη παρά φιλοσοφίας άκος αι γαρ άλλαι (ηδοναί) ανθρώπων δέονται»] [Aριστοτέλη: «Πολιτικά» Β 1267a 12]