– Θυμάσαι τον Λένιν;
– Eσύ τον θυμάσαι;
– Θυμάμαι τα λόγια του «δώστε σχοινί στον καπιταλισμό να κρεμαστεί μόνος του». Tον θυμάμαι βλέποντας την ακρίβεια να θεριεύει, τους ανέργους να πληθαίνουν, το πετρέλαιο να τραβά την ανηφόρα… Tου δίνουν σχοινί για να κρεμαστεί μόνος του. Όπως με τους χαρταετούς μας: Αφήναμε καλούμπα… αφήναμε… ανέβαιναν… ανέβαιναν. Και ξαφνικά… έκαναν μια βουτιά και γκρεμοτσακίζονταν.
– Δε δούλευαν με πετρέλαιο οι χαρταετοί μας, αν δεν κάνω λάθος.
– Όταν φτάσει το πετρέλαιο στα 100 δολάρια, θα κλείσω το καλοριφέρ, θ’ ανοίξω το σεντούκι με τα πουλόβερ, θα ντυθώ καλά και θα κατέβω στην Ομόνοια. (…)
– Πάω να φέρω ασπιρίνη… Σου χρειάζεται.
Θυμήθηκα… Χειμώνας του ’41. Και τότε δεν υπήρχε ούτε πετρέλαιο ούτε κάρβουνο ούτε ψωμί – στρατιά φαντασμάτων οι πεινασμένοι.
Μα πριν πεθάνουν, ψήλωσαν το κορμί. Και τα τρομαγμένα ανθρωπάκια έγιναν άνθρωποι. Kι έδωσαν την Aντίσταση.
Αυτή τη φορά δεν έπαιξε κανένα ραδιόφωνο. Ε και… Στ’ αυτιά μου άκουγα: «Στ’ άρματα… στ’ άρματα… εμπρός στον αγώνα».
«Οι νέοι», γράφει ο Ντριό, «κάνουν την επανάσταση από άγνοια. Οι γέροι από ωριμότητα».
Μήπως κι ωρίμασα;
Γνωρίζοντας τα λαμόγια
Στην πολιτική μου καριέρα είχα ένα μεγάλο προνόμιο! Δε νομίζω να υπήρξε άλλος υπουργός που να γνώρισε δύο μεγάλα λαμόγια στο πρώτο ημίωρο της υπουργικής του θητείας.
– Πρέπει να υπογράψετε μια σύμβαση. Σήμερα τελειώνει η προθεσμία. Εκπνέει η εγγύηση της Γαλλικής Τραπέζης. Είδαμε και πάθαμε για να την πάρουμε!
Μιλούσε βιαστικά. Λες και δεν ήθελε να μου δώσει την ευκαιρία να κάνω ενοχλητικές ερωτήσεις. Είχε ανοίξει τα χαρτιά στο γραφείο μου και με το δάκτυλό του μου έδειχνε το σημείο όπου έπρεπε να υπογράψω.
– Και τι σύμβαση είναι αυτή;
– Πλήρης ανανέωση του κρυπτογραφικού μας συστήματος.
– Υπάρχουν πιστώσεις; Έχει γίνει διαγωνισμός;
– Με απευθείας ανάθεση. Δε χρειάζεται διαγωνισμός. Η πληρωμή θα γίνει από τα μυστικά κονδύλια.
Τινάχτηκα από την καρέκλα μου. Μυστικά κονδύλια!…
– Μα ξέρετε…
– Το μόνο που ξέρω είναι ότι δεν υπογράφω!
Συναντήσεις (φανερές και μυστικές), συζητήσεις (επίσημες και ανεπίσημες), συμφωνίες (φανερές και απόρρητες). Και αλληλοσπαραγμοί. Έμπειροι τεχνικοί κι άτεχνοι μπιζιναδόροι. Πρέσβεις, σύμβουλοι και ιδιαίτεροι γραμματείς και φαρισαίοι. Και στο βάθος οι σκηνοθέτες της μεγάλης ιλαροτραγωδίας: αντιπρόσωποι μεγάλων οίκων του εξωτερικού –γαλλικοί, γερμανικοί, αμερικανικοί και γιαπωνέζικοι– που προσπαθούσαν να αρπάξουν το λαχταριστό κομμάτι της πίτας: 850.000.000 της εποχής εκείνης, από τα μυστικά κονδύλια!